Waarom Deze Presentatie?

Op 29 oktober 2025 gaan we naar de stembus. Deze presentatie geeft je alles wat je moet weten om een weloverwogen keuze te maken.

Van basisprincipes tot praktische tips - je krijgt een compleet overzicht van het democratische proces.

Wat Je Gaat Leren

Deze presentatie behandelt:

• Hoe verkiezingen werken - het complete systeem
• Jouw stem telt - waarom elke stem belangrijk is
• Praktische stappen - van registratie tot stemmen
• Slimme keuzes maken - kandidaten en programma's vergelijken

Jouw Democratische Recht

Stemmen is niet alleen een recht, maar ook een verantwoordelijkheid. Elke stem bepaalt mee wie de komende jaren beslissingen neemt over:

• Belastingen en sociale zekerheid
• Zorg en onderwijs
• Klimaat en milieu
• Economie en werkgelegenheid

Wat Zijn Verkiezingen?

Verkiezingen zijn het fundament van democratie. Ze geven burgers de macht om te kiezen wie hen vertegenwoordigt en welk beleid wordt gevoerd.

Het principe is simpel: één persoon, één stem. Samen bepalen alle stemmen wie er aan de macht komt.

Waarom Is Jouw Stem Belangrijk?

Veel mensen denken: "Mijn ene stem maakt toch geen verschil?" Dit is een gevaarlijke misvatting.

Verkiezingen worden regelmatig beslist door kleine marges. In 2021 maakten soms een paar honderd stemmen het verschil tussen winnen en verliezen.

Het Nederlandse Kiessysteem

Nederland heeft een evenredig stelsel. Dit betekent dat partijen zetels krijgen naar verhouding van het aantal stemmen.

Met een kiesdrempel van 0,67% kunnen ook kleinere partijen zetels behalen. Dit zorgt voor diversiteit in het parlement.

Verschillende Soorten Verkiezingen

• Tweede Kamerverkiezingen - landelijk parlement
• Eerste Kamerverkiezingen - Senaat, gekozen door provincies
• Provinciale verkiezingen - provinciebestuur
• Gemeenteraadsverkiezingen - lokaal bestuur
• Europese verkiezingen - Europees Parlement

Van Stem naar Regering

Na de verkiezingen worden zetels verdeeld op basis van stemmen. Partijen proberen vervolgens een coalitie te vormen die samen meer dan de helft van de zetels heeft.

Deze coalitie vormt het kabinet dat het land gaat besturen.

Jouw Invloed als Kiezer

Door te stemmen bepaal jij mee:

• Welke partijen in het parlement komen
• Welke personen jou vertegenwoordigen
• Welke onderwerpen prioriteit krijgen
• Hoe het overheidsbudget wordt besteed

Stap 1: Controleer Je Registratie

Voordat je kunt stemmen, moet je geregistreerd staan als kiezer. Check dit op de website van je gemeente of bel het gemeentehuis.

Let op: Verhuisd? Zorg dat je adreswijziging op tijd is doorgegeven. De deadline is meestal 6 weken voor de verkiezingen.

Stap 2: Ontvang Je Stempas

Ongeveer 2 weken voor de verkiezingen krijg je automatisch een stempas thugestuurd. Deze bevat:

• Je stemlocatie en openingstijden
• Het adres van het stembureau
• Je stembureaunummer

Stap 3: Onderzoek de Kandidaten

Neem de tijd om partijprogramma's te lezen en kandidaten te vergelijken. Gebruik hulpmiddelen zoals:

• StemWijzer - online stemhulp
• Partijwebsites - officiële standpunten
• Debatten op tv en radio
• Lokale bijeenkomsten in je buurt

Stap 4: Bereid Je Stemkeuze Voor

Maak thuis al een voorlopige keuze. Bekijk het voorbeeld van het stembiljet online, zodat je weet hoe het eruit ziet.

Tip: Schrijf je keuze op een briefje dat je meeneemt naar het stembureau.

Stap 5: Ga Stemmen op de Dag

Neem mee naar het stembureau:

• Je stempas
• Een geldig identiteitsbewijs
• Je voorlopige keuze op papier

Stembureaus zijn open van 7:30 tot 21:00 uur.

Het Stemproces in Detail

In het stembureau:

• Toon je stempas en ID
• Ontvang het stembiljet
• Ga naar het stemhokje
• Vul het rode rondje volledig in
• Vouw het biljet dicht
• Doe het in de stembus

Alternatieven: Stemmen per Post

In bepaalde gevallen kun je per post stemmen:

• Je bent 70 jaar of ouder
• Je hebt een lichamelijke beperking
• Je bent op de verkiezingsdag in het buitenland

Aanvragen moet 6 dagen voor de verkiezingen.

Volmacht Geven

Kun je niet zelf stemmen? Dan kun je volmacht geven aan iemand anders. Deze persoon mag dan namens jou stemmen.

Voorwaarden: De gemachtigde moet ook stemgerechtigd zijn en mag maximaal twee volmachten hebben.

Hoe Worden Zetels Verdeeld?

Nederland gebruikt de methode D'Hondt voor zetelverdeling. Dit is een wiskundige formule die ervoor zorgt dat zetels evenredig worden verdeeld.

Een partij met 10% van de stemmen krijgt ongeveer 10% van de zetels.

Restzetels en Kiesdrempels

Niet alle stemmen resulteren direct in zetels. Restzetels worden landelijk verdeeld tussen partijen die de kiesdrempel van 0,67% halen.

Dit voorkomt dat het parlement té versnipperd raakt.

Strategisch Stemmen: Wel of Niet?

Sommige kiezers stemmen strategisch - niet op hun favoriete partij, maar op een partij die meer kans maakt.

In Nederland is dit minder nodig door ons evenredige stelsel. Elke stem telt écht mee.

Voorkeursstemmen Uitbrengen

Je kunt stemmen op een lijsttrekker of op een ander persoon op de lijst. Bij genoeg voorkeursstemmen kan iemand voorbij de lijsttrekker het parlement in.

Dit heet een voorkeursstem en geeft je meer invloed op wie jou vertegenwoordigt.

Coalities en Regeringsvorming

Na verkiezingen begint de formatie. Partijen onderhandelen over:

• Wie wordt minister-president?
• Welk beleid wordt gevoerd?
• Hoe wordt het budget verdeeld?

Dit proces kan weken tot maanden duren.

Peilingen vs Werkelijke Uitslag

Peilingen geven een indicatie, maar zijn niet altijd betrouwbaar. Verschillen kunnen ontstaan door:

• Laatbeslissers - 20% beslist in de laatste week
• Opkomstverschillen tussen verschillende groepen
• Sociaal wenselijke antwoorden in peilingen

Probleem: Stempas Kwijt of Niet Ontvangen

Oplossing: Ga naar het gemeentehuis met een geldig identiteitsbewijs. Je kunt tot 15:00 uur op verkiezingsdag een nieuwe stempas aanvragen.

Tip: Bel van tevoren om te checken of je er direct terecht kunt.

Probleem: Verkeerde Invulling Stembiljet

Fout gemaakt op je stembiljet? Vraag een nieuw biljet aan de stembureauleiding. Je oude biljet wordt vernietigd.

Belangrijk: Probeer niet zelf te corrigeren met een pen - dit maakt je stem ongeldig.

Probleem: Twijfel Over Je Keuze

Last-minute twijfels? Neem de tijd in het stemhokje. Er is geen tijdslimiet.

Hulpmiddel: Gebruik de StemWijzer op je telefone om snel je voorkeur te checken (als wifi beschikbaar is).

Probleem: Fysieke Beperkingen

Moeite met naar het stembureau gaan? Opties:

• Hulp bij stemmen - neem iemand mee
• Aangepaste stembureaus - rolstoeltoegankelijk
• Stemmen per post - bij ernstige beperkingen
• Thuisstemmen - in uitzonderingsgevallen

Jouw Actieplan voor 29 Oktober

Deze week:

• Controleer of je geregistreerd staat
• Let op je stempas in de brievenbus
• Begin met onderzoek naar partijen

De Week Voor de Verkiezingen

Laatste voorbereidingen:

• Maak je definitieve keuze
• Check de locatie van je stembureau
• Plan je route en timing
• Zorg dat je ID geldig is

Op Verkiezingsdag

29 oktober 2025 - Jouw stemdag:

• 7:30-21:00: Stembureaus open
• Neem stempas en ID mee
• Stem bewust en weloverwogen
• 21:00: Eerste exitpolls bekend

Waarom Jouw Stem Cruciaal Is

Verkiezingen bepalen de koers van het land voor de komende jaren. Jouw stem is je directe invloed op beslissingen over economie, zorg, onderwijs, en milieu.

Elk percentage telt - en elk percentage bestaat uit individuele stemmen zoals die van jou.

De Kracht van Democratie

In een democratie heb je als burger echte macht. Deze macht uitoefenen door te stemmen is niet alleen een recht, maar ook een verantwoordelijkheid naar toekomstige generaties.

Jouw stem is jouw stem in de toekomst van Nederland.

Kernboodschap

29 oktober 2025 is jouw kans om mee te bepalen waar Nederland naartoe gaat.

Bereid je voor, maak een weloverwogen keuze, en ga stemmen. Jouw stem telt - letterlijk en figuurlijk.