De grensoverschrijdende liefde
Het briefje van de gemeente lag op de keukentafel als een tijdbom met een verlopen lont. Marieke staarde ernaar alsof het vanzelf zou verdwijnen, maar bureaucratie kent geen genade. "Sollicitatieplicht", stond er in onverbiddelijke ambtelijke letters. Terwijl haar drie kinderen door het huis renden als kleine orkanen, voelde zij de muren van haar Nederlandse droom langzaam dichtschuiven.
Stefan zat ondertussen 200 kilometer verderop in Düsseldorf, starend naar zijn Duitse verblijfsvergunning. Zijn smartphone brandde bijna door van de afgewezen WhatsApp-berichten aan Nederlandse instanties. De man die van zijn gezin hield als van het leven zelf, gevangen aan de verkeerde kant van een onzichtbare grens die harder was dan beton.
Het was een moderne Romaanse tragedie, waarbij de liefde stuitte op het koude pantser van Europese regelgeving. Marieke had ooit bij Stefan in Duitsland gewoond, maar was teruggekeerd naar Nederland toen de zorgen om hun toekomst te zwaar werden. "Ik kan daar niet aarden," had ze gezegd. Woorden die nu als boemerangs terugkwamen.
De Staatssecretaris van Justitie had geen boodschap aan sentiment. Middelenvereiste: niet voldaan. Vrijstellingsgronden: niet aanwezig. Kinderbelangen: niet doorslaggevend. De bureaucratische guillotine viel met de precisie van een Zwitsers horloge. Stefan mocht Nederland niet in.
In de rechtszaal schilderde de advocaat het beeld van een verscheurd gezin, kinderen die hun vader misten, een vrouw die niet kon werken omdat zij alleen stond in de opvoeding. De rechter luisterde met het medelijden dat het ambt toestond, maar zijn oordeel was kristalhelder: gezinshereniging hoefde niet in Nederland. Duitsland lag voor het oprapen.
Want daar zat de juridische angel: Stefan had rechtmatig verblijf in Duitsland, Marieke had geen economische binding met Nederland, en de kinderen waren jong genoeg om zich aan te passen. Het gezin had de situatie zelf gecreëerd door geografische keuzes te maken zonder de consequenties te overzien.
Liefde kent geen grenzen, maar verblijfsrecht wel. Soms vraagt het leven om moeilijke keuzes, en dan blijkt dat het hart moet buigen voor wat praktisch mogelijk is. Gezinnen vinden altijd een weg, ook al ligt die niet waar ze oorspronkelijk hoopten.
Toelichting:
Deze uitspraak betreft een machtiging tot voorlopig verblijf (mvv), een procedure waarbij iemand vanuit het buitenland toestemming vraagt om naar Nederland te komen voor gezinshereniging. Stefan woonde rechtmatig in Duitsland en wilde zich bij zijn vrouw Marieke en hun kinderen in Nederland vestigen.
Het kernprobleem was dat Marieke niet voldeed aan het middelenvereiste - zij moest aantonen dat zij voldoende inkomsten had om Stefan financieel te kunnen onderhouden. Hoewel zij sinds 2014 in Nederland woonde, had zij geen werk gevonden en kon zij geen vrijstelling van deze eis krijgen. De Staatssecretaris oordeelde dat dit geen blijvende situatie hoefde te zijn.
Stefan beriep zich op verschillende juridische gronden: het belang van de kinderen (artikel 3 van het Kinderrechtenverdrag), het recht op gezinsleven (artikel 8 EVRM), en vergelijking met de Chavez Vilchez-jurisprudentie waarbij EU-burgers worden beschermd tegen gedwongen vertrek uit de EU. Geen van deze verweren slaagde.
De rechtbank oordeelde dat gezinshereniging wel mogelijk was, maar dan in Duitsland waar Stefan rechtmatig verbleef. Marieke had eerder in Duitsland gewoond, had geen sterke economische binding met Nederland en was niet ingeburgerd. Van jonge kinderen mocht worden verwacht dat zij zich zouden kunnen aanpassen. Het enkele feit dat Marieke het in Duitsland "niet prettig" vond, was onvoldoende om gezinshereniging in Nederland af te dwingen.
Procedure:
Rechtbank Den Haag, zittingsplaats Utrecht, 21 november 2023. De aanvraag werd in augustus 2021 afgewezen, bezwaar in maart 2022 ongegrond verklaard, later ingetrokken en opnieuw beslist in juni 2023. Het beroep bij de rechtbank werd eveneens ongegrond verklaard.