De Laatste Brief
Anna zit aan het oude bureau van haar oma. Ze kijkt naar een stapel brieven die ze heeft gevonden. De zolder ruikt oud. Er is veel stof. Door het raam valt zonlicht naar binnen.
Drie weken geleden is oma Elisabeth dood gegaan. Nu moet Anna het huis leeg maken. Het huis wordt verkocht.
Anna heeft de hele ochtend dozen naar beneden gebracht. Er zaten oude foto's in. En truien die naar lavendel roken. En boeken vol notities van oma.
Maar dit doosje was anders. Anna vond het achter oude dekens in een kast. Het was een klein houten doosje. Het voelde warm aan.
In het doosje zaten brieven. Veel brieven. Ze waren allemaal voor "Mijn lieve Anna". Oma had ze geschreven. Maar ze waren nooit verstuurd.
Anna opent de eerste brief. Hij is van vijf jaar geleden:
"Lieve Anna, vandaag heb je je eerste baan gekregen. Je was heel trots. We dronken koffie samen. Ik wilde zeggen hoe sterk je bent. En hoe trots ik ben. Maar ik kon het niet zeggen. De woorden bleven in mijn keel steken.
Ik kom uit een tijd dat je niet over gevoelens praat. Liefde toon je door thee te zetten. Door sokken te maken. Niet door mooie woorden te zeggen."
Anna krijgt tranen in haar ogen. Ze weet die dag nog goed. Oma Elisabeth praatte niet veel. Ze was opgegroeid in de oorlog. Ze gaf niet vaak complimenten.
Anna had altijd gedacht dat oma haar niet mocht. Dat ze te luidruchtig was. Te modern. Te anders.
Anna pakt de volgende brief:
"Lieve kleindochter, vandaag heeft Thomas je verlaten. Je hart is gebroken. Ik zag je huilen bij mijn raam. Je huilde zo hard. Ik wilde je in mijn armen nemen. Zoals toen je klein was.
Maar ik ben bang voor grote gevoelens. Ik wil niet zwak lijken. Ik weet niet wat ik moet zeggen. Daarom zette ik thee. En ik zei niets. Sorry dat ik laf was."
Anna moet stoppen met lezen. Ze weet dat moment nog goed. Ze voelde zich zo alleen in oma's huis. Ze wachtte op troost. Maar die kwam niet.
Nu snapt ze dat oma wilde helpen. Maar oma wist niet hoe.
Brief na brief toont een oma die Anna niet kende. Een vrouw die veel van haar hield. Maar die het niet kon laten zien.
Oma schreef over Anna's diploma. Hoe trots ze was. Maar ze kon alleen maar zeggen: "Het was mooi."
Ze schreef over kleine momenten. Anna die hielp met boodschappen. Samen koekjes bakken. Samen tv kijken.
"Ik weet dat je denkt dat ik kritisch ben. Maar als je vertelt over je reizen en dromen, dan ben ik jaloers. Jij durft te dromen. Dat heb ik nooit gedurfd. Jij bent alles wat ik wilde zijn. Vrij, sterk, niet bang voor de wereld."
Anna veegt haar tranen weg. Al die jaren dacht ze dat oma haar leven saai vond. Dat oma haar keuzes niet goed vond.
Bij de zondagse bezoekjes voelde Anna zich vaak ongemakkelijk. Alsof ze niet goed genoeg was.
De voorlaatste brief maakt Anna heel verdrietig:
"Lieve Anna, gisteren zag ik je met je nieuwe vriend in de tuin. Jullie lachten zo hard. Ik stond achter het gordijn en keek naar jullie. Zo jong en gelukkig.
Ik wilde naar buiten rennen. En zeggen hoeveel ik van je hou. Hoeveel vreugde je me geeft. Maar ik ben een oude vrouw. Ik doe dingen zoals ik ze altijd deed. Ik hoop dat je weet dat elke zondag dat je komt de mooiste dag van mijn week is."
De laatste brief is van een maand geleden. Het handschrift trilt. Oma was al ziek:
"Lieve Anna, ik word ziek. Ik weet dat ik ga dood gaan. De dokter gebruikt mooie woorden. Maar ik ben niet dom.
Al die jaren heb ik deze brieven geschreven. Ik durfde deze woorden niet hardop te zeggen. Jij bent waar ik het meest trots op ben. Je bent sterk, lief en wijs. Alles wat ik wilde zijn maar nooit durfde.
Ik hoop dat je deze brieven vindt. Dan begrijp je hoeveel je voor me betekende. Neem mijn liefde mee. Ook al was ik te bang om het te laten zien. Vergeef een oude vrouw die te star was om je te vertellen wat je moest weten."
Anna drukt de brieven tegen haar hart. Ze huilt. Niet alleen van verdriet. Ook van dankbaarheid.
Al die jaren dacht ze dat ze elkaar niet begrepen. Maar oma had alles gezien. Alles gevoeld. Hun stiltes waren niet leeg. Ze waren vol liefde die geen woorden kon vinden.
Anna pakt papier uit oma's bureau. Ze begint te schrijven met een glimlach door haar tranen: "Lieve oma Elisabeth, nu begrijp ik je. En ik hou ook van jou..."
De liefde had de weg naar huis gevonden. Het was te laat voor woorden. Maar precies op tijd voor vergeving.