Soul Session met Maurice de Hond
Welkom bij Soul Session, een programma waarin het gesprek gaat over de binnenwereld van mensen. Als psycholoog probeer ik in mijn dagelijkse werk met mensen te kijken naar wat en wie er schuilgaat achter het masker. Het masker wat wordt gedragen, de rol die men speelt en de professional die men is.
Wat maakt of maakte ons tot wie we zijn? Wat drijft ons nu? Wat bevreest ons? Wat maakt ons boos, verdrietig of wat maakt ons blij? Kennen we onszelf eigenlijk wel echt? En welke rol speelde de andere in onze ontwikkeling tot de persoon die we nu zijn?
De filosofie van moed
Maurice de Hond legt uit dat deze uitdrukking van zijn vader eigenlijk betekent: als er iets gebeurt, laat ik me niet door angst beheersen, want als ik angstig ben, krijg ik ook klappen. Het betekent juist meer een aanduiding van: je moet niet bang zijn. Als er dingen gebeuren die jij onrechtvaardig vindt, dan moet je handelend optreden, ook als het consequenties voor jezelf heeft.
Kernboodschap: "Als jij in een positie zit met een grote verantwoordelijkheid, dan betekent het dat je op een bepaalde manier zou moeten handelen: integer, transparant, rechtvaardig. En als je dan uit eigen belang handelt of bang bent voor de consequenties voor jezelf en daardoor hele rare dingen doet, dan beoordeel ik je niet op je persoonlijk falen, maar wel op je falen in de positie waar je zit."
Oorlogserfenis en karaktervorming
Maurice de Hond vertelt over de bijzondere achtergrond van zijn ouders, die beiden Auschwitz hebben overleefd. Van zijn moeders familie van 115 relaties tot de derde graad werden er 109 vermoord. Zijn overgrootouders zijn op 70, 80-jarige leeftijd in Sobibor vergast.
Een cruciale observatie tijdens corona
Tijdens die coronaperiode herkende Maurice heel veel verhalen van zijn vader over de oorlog. Niet zozeer over de Duitsers, maar wel hoe Nederlanders reageerden op de situatie, op de bezetting, op het onrecht wat om ze heen gebeurde. Mensen die mee zijn gaan doen, mensen die laf weggedoken zijn, maar ook voor een deel begrijpelijk.
"Alle soorten type mensen die ik vanuit de oorlogsverhalen van mijn ouders heb gehoord, die zag ik ineens tijdens corona opduiken, ook burgemeesters in oorlogstijd."
Omgaan met verlies
Maurice de Hond heeft een bijzondere manier ontwikkeld om om te gaan met verlies. Hij verloor zijn eerste vrouw toen hij 32 was en zijn kinderen drie en één jaar oud waren. Later verloor hij ook zijn zoon Mark.
Over het afscheid van zijn vrouw: "Ik heb vier maanden samen met mijn vrouw afscheid kunnen nemen van elkaar. We hebben dingen tegen elkaar gezegd die we nooit gezegd zouden hebben in het normale leven."
Deze ervaringen hebben hem geleerd dat je, met de juiste omstandigheden en voorbereiding, afscheid kunt nemen op een manier die vrede geeft in plaats van alleen maar verdriet.
DNA van overleving
Maurice gelooft sterk dat zijn veerkracht genetisch bepaald is: "Ik ben het genetische product van twee mensen die de kampen hebben overleefd. En alle ellende die ze hebben meegemaakt en toch te overleven, dat betekent dat je een bepaalde mentaliteit hebt om er niet in te blijven hangen."
Hij herkende dit patroon bij alle kamp-overlevenden die hij heeft ontmoet: "Al die mensen die ik tegen ben gekomen, die die kampen hebben overleefd, die zaten zo in elkaar. Want anders hadden ze het niet overleefd."
Kritisch denken in moderne tijden
Maurice de Hond benadrukt het belang van kritisch denken, vooral tijdens controversiële periodes zoals de coronapandemie en bij zaken zoals de Deventer moordzaak.
Over de Deventer moordzaak
Hij duikt diep in dossiers en bouwt mentale modelen op basis van feiten. Bij de Deventer moordzaak ontdekte hij bijvoorbeeld dat Louis werd veroordeeld op basis van een geurproef die later bleek gemanipuleerd te zijn door het politieteam dat de proef uitvoerde.
"Dat team had 83% positief en de rest van Nederland had 50% positief. Dus die hebben in twintig jaar bij zevenhonderd zaken fraude gepleegd."
Angst als controlemiddel
Een van de belangrijkste inzichten die Maurice deelt, is hoe angst wordt gebruikt als controlemiddel:
Hij ziet parallellen tussen hoe mensen reageerden tijdens de oorlog en tijdens de coronaperiode, waarbij instituties belangrijker werden gevonden dan de misstanden die zich voordeden.
Systemen onder druk
Maurice maakt zich zorgen over de staat van onze democratische systemen:
"Dat hele democratisch parlementaire stelsel, dat lijkt op een systeem wat ik wel eens beschrijf, dat is in een tekenfilm, waar de roadrunner die dan over een ravijn loopt, pas als hij naar beneden kijkt valt hij erin. En dat is het gevoel wat we hebben."
Hij vergelijkt de huidige technologische revolutie met de uitvinding van de stoommachine, maar dan gecomprimeerd van 150 jaar naar 20 jaar, waardoor systemen zich niet kunnen aanpassen.
Zijn advies voor mensen die bang zijn
Kernboodschap: Wees kritisch op informatie die je krijgt, want het meeste is propaganda of interpretatie met een bepaalde doelstelling. Laat je tijd niet verzieken door angst voor zaken waar je geen invloed op hebt.
"Die angst helpt jou niet. Die angst voor iets helpt jou niet. Maar zo maakt jou alleen maar zwakker. Psychologisch is het natuurlijk ook in allerlei experimenten aangetoond dat je blikveld ook vernauwt, dat je denkvermogen krimpt."
Blijf denken. Blijf kritisch. Wees dapper.
Soul Session - Een diepgaand gesprek over moed, verlies, en de kracht om door te gaan
Soul Session met Maurice de Hond
Familieachtergrond en Holocaust-erfenis
De Hond's ouders overleefden beiden Auschwitz, waarbij zijn moeder 109 van de 115 familieleden tot de derde graad verloor. Zijn vader was actief in het verzet tijdens de oorlog. Opmerkelijk is dat zijn ouders het verleden niet lieten domineren - ze keken vooruit en gaven hem een zorgeloze jeugd. Alleen rond 4 mei werden ze stiller. Deze overlevingsmentaliteit werd genetisch doorgegeven, stelt De Hond.
Persoonlijke verliezen
Op 32-jarige leeftijd verloor De Hond zijn eerste vrouw aan borstkanker, waarna hij alleen achterbleef met twee jonge kinderen. Later overleed ook zijn zoon Mark. In beide gevallen benadrukt hij hoe belangrijk het was dat hij perfect afscheid kon nemen - maandenlang intensive gesprekken waarin alles werd uitgesproken wat normaal onbesproken blijft.
Rechtvaardigheidsgevoel en maatschappelijke betrokkenheid
Zijn vader's motto leidde tot een sterk rechtvaardigheidsgevoel. Dit komt tot uiting in zijn jarenlange inzet voor de Deventer moordzaak, waar hij Louis de Witte onschuldig acht. Hij duikt diep in dossiers en ontdekte systematische fouten, zoals frauduleuze geurproeven door een politieteam dat later veroordeeld werd.
Corona-periode en maatschappijkritiek
Tijdens corona herkende De Hond patronen uit oorlogsverhalen van zijn vader - hoe mensen uit angst meegaan met autoriteiten en hoe instituten (media, politiek, wetenschap) hun eigenbelang boven waarheid stellen. Hij vergelijkt dit met de katholieke kerk die kindermisbruik verborg om het instituut te beschermen.
Politiek en democratie
De Hond ziet het huidige democratische systeem als achterhaald, niet aangepast aan de snelheid van technologische verandering. Hij vergelijkt de impact van internet met die van de stoommachine, maar dan in 20 jaar in plaats van 150. Politici blijven gevangen in een systeem dat ze eigenlijk wel herkennen als disfunctioneel.
Levensfilosofie en advies
Zijn benadering van verdriet en tegenslagen is praktisch: focus op wat je kunt beïnvloeden, laat je niet bang maken door propaganda van verschillende kanten. Hij benadrukt het belang van kritisch denken en het zoeken naar feitelijke informatie.
Conclusie: De Hond toont een opvallende veerkracht, mogelijk genetisch bepaald door zijn ouders' overlevingsinstinct. Hij combineert emotionele stabiliteit met intellectuele scherpte en een onwrikbaar gevoel voor rechtvaardigheid, waarbij hij persoonlijke consequenties accepteert voor principe-standpunten.